In mei legt Jan Jambon een ei

 

MEDIA EN POLITIEK  ANDERS GELEZEN

 

Jan Jambon, N-VA-minister van Binnenlandse Zaken op bezoek bij de Cercle de Wallonie, vond dat het tijd werd om opnieuw een ei te leggen. Het was al van de vorige meimaand (verkiezingstijd) dat hij zijn laatste ei legde. Eens dieper graven.

Volgens Christophe Leroy, journalist van het magazine Le VIF (7 mei), verklaarde Jan Jambon voor de Cerlce de Wallonie het volgende:

On doit sécuriser cette politique de centre-droit dans la Belgique si c'est possible, mais dans la Flandre si nécessaire. Notre but n'est pas de changer la Constitution. Le but est d'améliorer le bien-être de nos enfants et petits-enfants. La réforme de l'Etat n'est qu'un moyen pour y parvenir." Interrogé sur le maintien futur du programme communautaire de la N-VA si les transferts financiers Nord-Sud venaient à cesser d'ici quelques années, le nationaliste flamand a répliqué : "Les transferts Nord-Sud, ça nous aide juste pour le marketing. Mais en fait, ça ne nous intéresse pas."

Deze uitspraak van  Jambon, bevat twee interessante elementen:

Vertaald naar het toekomstig regeringsbeleid begrijpen we dat de voortzetting van het actuele centrumrechtse federaal beleid moet verder gezet worden. Pas wanneer dat niet kan moet Vlaanderen zijn eigen beleid kunnen voeren (zonder daarvoor de grondwet te veranderen?). Of anders gelezen, communautaire eisen zijn niet aan de orde wanneer het huidig federaal beleid met N-VA kan verdergezet worden. 

Het tweede idee is dat N-VA geen graten ziet in de transfers, maar deze wel nuttig zijn voor het communautair electoraal discours.

Bij N-VA was de eerste reactie nogal verward. Deed hij het of deed hij het niet? Daarom vroegen we journalist, Christophe Leroy van LeVif of zijn bericht wel klopte. Zijn reactie was duidelijk: “Malheureusement pour la N-VA, j’ai effectivement enregistré intégralement l’intervention de M. Jambon, dans lequel cette phrase est bel et bien prononcée, sans aucune coupure dans l’énoncé tel qu’il a été écrit. Il n’y a donc aucune « invention » de la rédaction concernant tous les passages évoqués par M. Jambon ce soir-là.»

Hij nam dus alles op en om mij te overtuigen stuurde hij mij de opname zodat ik die zelf kon controleren. Daarenboven liet hij op mijn vraag nadien (14/05) nog weten dat de woordvoerder van minister Jambon gevraagd had om schrapping van deze passage met de belofte dat de N-VA-boycot tegen Le Vif zou opgeheven worden. Het is dus meer dan waarschijnlijk dat Jambon pas nadat Le Vif geweigerd had, ook intern toegegeven heeft dat hij deze woorden uitgesproken had.

Gevraagd naar de juiste lezing van Jambons uitspraken verduidelijkte N-VA-woordvoerder Joachim Pohlmann deze als volgt: “Bedoelde Jan Jambon daarmee dat de transfers alleen maar een marketing-truc zijn? Nee. Hij doelde er op dat de transfers ons natuurlijk helpen om aan te tonen dat enorme constructiefouten in het Belgische systeem zitten. De transfers zijn een symptoom van een veel groter probleem. En dat zijn de staatsstructuren. Maar door de transfers wordt dat probleem wel tastbaar en concreet voor de Vlamingen. Willen wij dat structureel oplossen, moeten wij naar een confederaal systeem gaan, waarbij de deelstaten zelf de volledige fiscale autonomie hebben, en er een transparant en tijdelijk solidariteitsmechanisme is. Jan Jambon benadrukte tevens dat indien de transfers omgekeerd mochten verlopen, hij zich daar ook zou tegen verzetten. Ieder moet zijn eigen potje koken.” Hij betreurde deze uitspraak wel: ‘Jan heeft zich zeer ongelukkig uitgedrukt in het Frans. Lost in translation, zoals dat in het Engels heet.’ Waarvan akte.

Nadat Jambon in verkiezingstijd ook al het Vlaams electoraat op het verkeerde been zette (werklozen hun huis afnemen), is een nieuw communicatie-incident zeker geen “#Helfie”. Voor het communicatieteam van N-VA is er dit jaar hopelijk maar één meimaand.

Niettemin lijkt het al te kort door de bocht om – zoals Doorbraak schrijft - hier opnieuw over een partijbocht te spreken, wat eerder wel het geval was met de ‘bocht van Bracke’. Maar dat het Vlaamsgezinde electoraat blijkbaar wantrouwig is en dergelijke uitschuivers (?) niet kan appreciëren, zou de N-VA-top wel ernstig mogen nemen.

 

Terwijl andere media vooral focussen op de uitspraken in verband met de transfers, lijkt mij de eerste boodschap veel belangrijker, namelijk dat de voortzetting (dus na 2019) van een centrumrechts beleid ook al volstaat voor N-VA. Deze uitspraak spoort overigens met een eerdere verklaring door Sander Loones, ondervoorzitter N-VA, die tijdens een interview voor RTL voorhield dat zorgen voor een goed beleid voor de mensen het doel is, niet het splitsen van het land (opgetekend door Mark Grammens in ’t Pallieterke nr 19).

Tussen cholera en pest

 

Dat het regeringswerk niet vlot loopt, valt ondanks de huidige rustige periode nog moeilijk te verbergen. CD&V zit dan wel in de regering, maar door het opofferen van de Zestien ten voordele van Marianne Thyssen in de Europese Commissie, heeft de partij eigenlijk gekozen voor de oppositie binnen de regering. De gepasseerde ‘premier’ maar zeer wendbare Kris Peeters had aanvankelijk moeite om te vervellen tot de staatsman met een sociaal gelaat. Alomtegenwoordige aanwezigheid in de media helpt alvast om N-VA pijn te doen. Deze ongezonde situatie zal, ondanks alle ontkenningen en ‘good news’ berichten, een blijvende kopzorg zijn voor De Wever die zichzelf opsloot op ’t Schoon Verdiep’. 

De analyse werd reeds lang gemaakt: nog eens in de oppositie gaan was voor N-VA moeilijk na de zeer goede verkiezingsuitslag. Kiezen tussen cholera en de pest. Deelnemen betekende dat De Wever als beloning niet rond zijn ‘Nationalisten van de harde lijn’ kon bij de verdeling van de ministeriële functies. Dat de nieuwkomers uiteraard weinig of geen beleidservaring hadden en enkelen gedropt werden in departementen waar ze vooraf weinig voeling mee hadden, helpt ook al niet. Maar het is niet allemaal kommer en kwel. Zo doen enkele N-VA-excellenties, waaronder Theo Francken als staatsecretaris voor immigratie, het goed. Maar geschenken zullen ze niet krijgen. Dat ondervond minister Steven Vandeput onlangs nog. Hij presenteerde een interessante geostrategische toekomstvisie voor defensie, maar voor de invulling ervan kreeg hij nul op het rekest. Terug naar af, waardoor er voor defensie weinig hoop is op een verbetering ten gronde.

Kan een partij zonder beweging?

Met het aan de kant schuiven van de communautaire agenda nam De Wever een risico. Zoals ik schreef ‘in tempore non suspecto’ - N-VA, van beweging naar regeringspartij - is het zeer moeilijk om van een beweging te vervellen tot een Belgische beleidspartij. N-VA mag dan al volgens de partijtop surfen op een politiek ‘rechts Vlaanderen’, het belangrijkste bindmiddel voor een stabiel N-VA electoraat dat zowel uit linkse als rechtse kiezers bestaat, is nog altijd de Vlaamsgezinde beweging. Daarmee bedoelen we het overgrote deel van de Vlaamse beweging dat afstand genomen heeft van de gemaakte historische fouten. 

N-VA als beleidspartij zonder een Vlaamsgezinde beweging is net als een traditionele partij zonder middenveld.

Daar tegenover is de uitschuiver van Jan Jambon over de transfers slechts een futiliteit.

Pjotr