De rode poortwachters van DS

MEDIA EN POLITIEK - ANDERS GELEZEN

 

Het was opnieuw een week met heel veel electorale ‘peptalk’. Daarom aandacht voor een stukje taalgymnastiek.

De migrantenproblematiek kreeg in Europa en België nooit de juiste aandacht van de media. Ook nu niet naar aanleiding van  het Zwitsers referendum tegen massale immigratie.

 

DS, verwacht het onverwachte

Lezer L.D. die De Standaard (DS) aandachtig leest had grote moeite met een artikel over de Zwitsers die zich in een referendum uitspraken tégen de aan gang zijn massale immigratie. Ook tegen immigranten uit (Zuidelijke) Europese landen.

Hij bekloeg zich bij journalist Steven De Foer over de gebruikte titel ‘referendum sluit de deur voor immigratie’. L.D. schrijft: “Een zeer kleine meerderheid van de 56% van de Zwitsers (dat deelnamepercentage las ik niet in uw artikel), die aan het referendum deelnamen hebben gestemd voor contingentering en meer sturing van de immigratie. Dat is iets helemaal anders dan de deuren sluiten.”

Het was zo niet bedoeld

 De reactie van DS journalist is opmerkelijk:  “Als ik in een inleiding schrijf 'de deur sluiten' dan wordt daar uiteraard mee bedoeld ze een flink stuk dichttrekken, en daarom nog niet per se tot ze volledig gesloten is. Ik denk niet dat veel mensen het zo zullen interpreteren, toch zeker niet als ze de kwestie een klein beetje volgen en/of het artikel lezen.

Anders gelezen is deze reactie opmerkelijk want eigenlijk zegt De Foer met deze reactie dat hij niet in staat is om te zeggen wat hij wilde zeggen, namelijk dat het ‘referendum de deur gedeeltelijk sluit’. Nuancering is blijkbaar niet aan hem besteed. Dat moet de lezer zelf weten wanneer hij bijdragen (in DS Weekblad) van De Foer leest.

Een tweede bezwaar van lezer L.D. is dat De Foer zeven tegenstanders van het referendum aan het woord laat en slechts één voorstander. Hij voegt er nog aan toe: “Zwitserse boeren afschilderen als mensen die hun honden afsturen op bezoekers van hun  erf klasseert die bevolkingsgroep en dat beroep bij de laagste morele standaarden. Blijkbaar loopt U niet hoog op met de Zwitsers”.

Een accident dat niemand wou

 Op deze kritiek heeft de journalist een uitgebreid maar al even opmerkelijk antwoord: “Zeven tegenstanders en één voorstander? Nu u het zegt, maar die voorstander krijgt wel veruit het grootste forum in het artikel. Bovendien vat ik zelf de argumenten van de inwoners van Ticino samen, én dat ze overal begrip oogsten voor hun standpunt vanwege de specifieke omstandigheden daar. Objectiviteit is niet het streepjes trekken zodat je even veel mensen van beide partijen hebt. Vooral niet als in de praktijk blijkt dat de voorstanders weinig zinnigs te vertellen hebben. Ik heb mijn best gedaan, ik kan het ook niet helpen dat die mensen niet willen of kunnen praten - vermoedelijk omdat ze niet veel te zeggen hebben, en gewoon vanuit een onbestemd onderbuikgevoelen hebben gereageerd. Ik bedoel maar, als zelfs een politicus van de indienende partij niet tot concretere argumenten kan komen… Hebt u de Zwitserse pers een beetje gevolgd? Haast niemand die er iets van begrijpt hoor: de algemene opinie is dat dit een accident is, dat Zwitserland niet zonder die 'massale immigratie' kan en dat de enige zinnige maatregelen in criminaliteitsbestrijding en bestrijding van sociale fraude liggen.”

Anders gelezen, is het terecht wanneer een lezer na de eerste onduidelijkheid twijfelt aan de verdere inhoud. Misschien heeft De Foer de argumenten van de inwoners van Ticino evenmin goed begrepen of geeft hij die enigszins anders weer. Een journalist die zoals hijzelf schrijft ‘zijn best gedaan heeft’ en ‘vermoed dat ze niet veel te zeggen hebben’, klinkt niet direct geloofwaardig. Misschien had hij een beetje méér zijn best moeten doen en had hij zijn oor niet alleen in Ticino moeten te luisteren leggen.

Maar zijn voornaamste ‘journalistieke interpretatie’ is dat de Zwitsers het referendum goedkeurden zonder goede argumenten te hebben. Ze stemden vanuit de buik. Een accident. Toegegeven, dat leest men liever in het politiek-correcte denkend wereldje waar meerdere DS-journalisten zich thuis voelen.

Laat mij deze interpretatie nu eens sterk betwijfelen. Niet zomaar, maar als gewezen defensieattaché voor Zwitserland die gedurende drie jaar het reilen en zeilen professioneel opvolgde én dagelijks de Neue Zürcher Zeitung las. Een kwaliteitkrant met een reputatie waar DS alvast een puntje kan aan zuigen.

Een referendum is in Zwitserland geen ‘faits divers’. Directe democratie stoelt in Zwitserland op een diepgewortelde betrokkenheid bij het beleid. Zwitsers zijn niet gewoon om over één nacht ijs te gaan en dit referendum zat er al lang aan te komen. Het kon toch omdat er een sterk toenemend ongenoegen is over het Europees immigratiebeleid. Dat is geen buikgevoel maar een blijkbaar onaangename realiteit die De Foer blijkbaar niet als dusdanig herkende.

Even terzijde, de samenwerkingsovereenkomsten tussen de EU en Zwitserland zijn vooral belangrijk voor de Zwitsers en wie denkt dat de bevolking dat vergat toen ze stemden tégen massale immigratie, onderschat heel erg de nuchterheid en jawel, ook de financiële hebberigheid van de Zwitsers. Het resultaat van het referendum benadrukt daarom nog meer hoe diep de afkeer over het EU-immigratiebeleid bij de doorsnee Zwitser zit.

En nog dit: die ‘onvriendelijke Zwitserse boeren die hun honden afsturen op bezoekers’, zijn voor wie Zwitserland beter kent wel  een zeer gerespecteerde beroepscategorie. Dit positief imago danken ze aan de manier waarop ze tijdens de oorlog ervoor zorgden dat de Zwitserse bevolking niet verhongerde. Ze profiteerden ook niet van de schaarste door  woekerprijzen te vragen voor hun producten. Een reporter die Zwitserland enkel maar een kort bezoek brengt, kan moeilijk diepgravende journalistiek bedrijven.

Terug naar het referendum. Het zou interessant zijn om een gelijkaardig referendum in Frankrijk of in ons land te houden. Het is niet voor niets dat staatsecretaris voor asiel en migratie, Maggie De Block, die ‘de poort een klein beetje dichttrok’ meteen de populairste politica werd van Vlaanderen. Ik betwijfel of DS haar beleid durft omschrijven als ‘de deur sluiten’ en De Block opvoeren als het prototype van Vlaamse bekrompenheid. Kritiek op de Zwitsers is klaarblijkelijk gemakkelijker. Daar zijn zelfs geen rationele argumenten voor nodig.

Taalgymnastiek

 Lezer L.D. was niet tevreden met het antwoord en wendde zich tot de ombudsman om alsnog een rechtzetting te vragen. Diens antwoord was geheel verwacht: “Ik ben het niet met u eens. "De deur sluiten" is figuurlijk taalgebruik, dat door de overgrote meerderheid van de lezers als dusdanig kan worden begrepen. Een rechtzetting is niet nodig”. De ombudsman verschuilt zich hier achter een taalkundige uitleg. Bizar dat journalist De Foer niet zelf op deze uitleg kwam. Se non è vero, è ben trovato.

Mocht L.D. een positief antwoord verwachten? Neen, want zelfs binnen de redactie van DS is de ‘rode’ invalshoek van zowel de ombudsman als de verantwoordelijke voor de rubriek opinie en rechtzettingen, Anni Van Landeghem, onderwerp van gegniffel.


DS, waar het onverwachte zo doorzichtig is.

Citaten van de week

 

Tinneke Beeckman in DS over ‘helden’: “Harding beschrijft de jonge klokkenluider Edward Snowden als een integere, briljante jongeman. Hij wou als jonge patriot zijn land dienen. Maar toen hij zag hoe de Amerikaanse regering burgers bedroog, voelde hij zich langzaamaan verplicht dat verraad aan te klagen. (…) Wanneer een Britse journalist hem vraagt naar de waarschijnlijke afloop, antwoordt de jongeman, nuchter: ‘slecht’. (…) Hoe of waar Edward Snowden zal eindigen, weet niemand. Op 1 augustus loopt zijn asiel in Rusland af en herbegint zijn zwerftocht. Het zou West-Europa sieren deze man een nieuwe thuis te bieden. Tenslotte geven zijn acties de democratische rechten en vrijheden, waar het Westen zo prat op gaat, opnieuw betekenis”.

 

Peter De Roover en Zuhal Demir over Gents burgemeester Termont die zal emigreren wanneer N-VA de meerderheid haalt (DS): “De peilingen zitten erg goed voor de N-VA, maar een meerderheid behalen is toch erg onwaarschijnlijk. Dus is ook de kans klein dat een vermomde Termont bij nacht en ontij moet proberen te ontkomen aan de schijnwerpers die langs de ‘schreve’ met Frankrijk zullen staan opgesteld om zwaarbewapende grenswachten de kans te geven republiekvluchters in de rug te knallen. Het leger van de DDR heette niet toevallig Nationale Volksarmee, jawel NVA. (…) Mensen met een andere kijk op het politieke bedrijf verduivelen tot ‘een gevaar’ waarvoor je het land moet ontvluchten, is pas echt eng. (…) Houden we het politieke debat verder een beetje op niveau?”

 

Pjotr