MEDIA EN POLITIEK
ANDERS GELEZEN
De uitspraak van de
toekomstige koning Philippe tijdens een bezoek aan een Antwerps bedrijf, “dat
hij zich met gans zijn hart zal inzetten voor zijn opdracht” is zonder twijfel
welgemeend. Belangrijk ook omdat we weten dat hij niet alle Vlamingen een goed
hart toedraagt. Er is meer dat doet twijfelen aan de juiste bedoelingen van de
koning in spe. Onder meer wanneer hij verklaarde dat hij de (Koninklijke)
verantwoordelijkheid voelt wegen, terwijl hij volgens de grondwet
onverantwoordelijk is. Het advies van communicatieadviseur Jan Callebaut getuigde
alvast van enige twijfel en was méér dan een commercieel advies.
Naast een opstoot van
hermelijnenkoorts (dixit Rik Van Cauwelaert in DT) kende ook Elio Di Rupo een
goede electorale week: een akkoord over de begroting en een doorbraak in het decennialange
dispuut over het verschillende arbeiders- en bediendenstatuut. Dit akkoord
inspireerde Guy Tegenbos tot een commentaar onder de titel “Cirque du soleil”. Eens
anders lezen.
Belgische koningen
Het werd tot vervelens
toe herhaald: de koning heeft geen macht. Maar, oh wee wanneer iemand hem zijn rol
als politieke schoonvader wil afnemen. Dan opeens blijkt hij onmisbaar om
België te behoeden voor veranderingen die de traditionele partijen niet willen.
Overigens kán een koning in dergelijke situatie niet onpartijdig zijn en daarom
verspeelde het “instituut” een deel van zijn geloofwaardigheid tijdens de lange
regeringsonderhandelingen in 2010/2011.
Jan Callebaut heeft zo zijn eigen advies (in DM): “Respect zult u moeten verdienen. Men zag tot
vandaag weinig EQ bij u. Als u de indruk wilt corrigeren voort te komen uit een
disfunctionele familie Backeljau, dan zult u een heel helder beeld moeten
neerzetten van welke koning u echt wilt zijn. (…) Wees geen parasiet, maar een
koning met vertrouwen in de democratie. Betoon respect voor de politiek, zelfs
als die dikwijls met zichzelf worstelt. Sta tussen de Belgen met hun inclusieve
sociale model. Verbind talen, religies en generaties. Wees fier op de Belgische
cultuur in al haar diversiteit. Maak moeilijke onderwerpen bespreekbaar. Kom op
voor de zwakkeren. Ga op zoek naar consensus, sta er in tijden van nood, want
we misten u in Wetteren. Verstop u niet, maar zie de werkelijkheid onder ogen.
Koning worden is straf noch verplichting: u mag weigeren.”
Anders gelezen: Het
wordt moeilijk voor Philippe om tussen
de Belgen te staan, zolang hij niet via inkomstenbelastingen solidair hoeft te
zijn en bij te dragen tot het inclusieve sociaal model waarnaar Callebaut
verwijst. Het volstaat niet dat hij als
consument (die voortaan accijnzen en BTW betaalt) een beetje gelijker geworden
is. Dat de machtsgetrouwe media (VRT op kop) het steeds hebben over “de koning
die nu ook belasting moet betalen” illustreert hun oppervlakkigheid. Of is het bewuste
misleiding? Ik vermoed dat de koning deze ingreep nauwelijks zal voelen, maar
wel de dienaren die zich aan de pomp en aan andere privileges mochten laven.
Ik betwijfel of het de bedoeling was van Jan
Callebaut, maar er zijn voldoende moeilijke onderwerpen die de koning inderdaad
bespreekbaar zou kunnen maken: de afschaffing van de politieke blokkering door
een politieke minderheid; een hoofdstad waar de taalwetten worden verkracht; de verlamming van het
parlement door de particratie; het gebrek aan transparantie en
verantwoordingsplicht van de instellingen die enkel een corporatistisch belang
dienen; het respect van politici voor de grondwet en de scheiding der Machten;
een samenwerking tussen deelstaten die bij (grond)wet wordt opgelegd in plaats
van uit vrije wil georganiseerd en die desgevallend ook geweigerd kan worden;
de verdeling van de staatsschuld en de lasten onder de schuldenaren, en ten
slotte, de afschaffing van alle middeleeuwse rituelen waaronder het verlenen
van adellijke titels. Wanneer in een traditierijk land als Oostenrijk het
gebruik van adellijke titels verboden is (hoewel ‘ons kent ons’ ook daar zeer
vruchtbaar blijft), kan dat toch geen probleem zijn voor een progressief land
als België? Laat het volk zelf zijn helden kiezen. Dan zal de moeder van en dochter
Delphine von Saksen Coburg ook niet meer gediscrimineerd worden door het adellijke
volkje.
Dat de koning fier mag zijn op de culturele
diversiteit spreekt voor zich. Maar om dit de “Belgische diversiteit” te noemen
is wel kort door de bocht. Behoudens enkele volkse gebruiken en gadgets bestaat
er niet eens een Belgische taal en cultuur. Erger: in België wordt de cultuur
van de ene gemeenschap permanent onder druk gezet door een andere gemeenschap
die zich daarvoor beroept op de taal van hun “moederland” Frankrijk, bij gebrek
aan een eigen taal. Komaan zeg, de culturele diversiteit gaat zienderogen
achteruit, dat is de waarheid! Ze kan enkel nog onder dwang en met veel geld
overeind gehouden worden. Steeds minder mensen verstaan mekaar omdat ze de taal
van de andere niet (willen) kennen, steeds minder mensen aanvaarden dezelfde
(rechts)regels, steeds minder mensen dragen bij tot het “inclusief” sociaal
systeem. Een sociaal systeem dat omwille van kortzichtige electorale redenen overvraagd
is en onvoldoende middelen krijgt omdat het belastinggeld werd opgesoupeerd
door lichtzinnige regeringen die het nooit nodig vonden om de tering naar de
nering te zetten. Leven als God in Frankrijk, zo toepasselijk op sommige
vooraanstaande Belgische families, draagt ongetwijfeld eveneens bij tot die “rijke
Belgische cultuur”.
De naakte
keizer en zijn moNUment de gloire
Er zijn momenten waarop ik ongewone dingen lees ik De Standaard. Over
die historische doorbraak in het statuut van arbeiders en bedienden slaagde dS
erin om eens niet unisono de loftrompet op te steken. Integendeel, Matthias
Declercq (Open VLD) voelde zich ongetwijfeld zo eenzaam als Robinson Crusoe te midden
al de kritiek. Guy Tegenbos vergelijkt het met de Cirque du soleil. “De drie vrouwelijke vedetten dienden zich te
gedragen als volleerde acrobaten van de compromiskunde,” schrijft hij. Hij
heeft zelfs kritiek op de media: “Veel media zeggen dat er een akkoord is met de
sociale partners, maar dat is niet zo. Nadat de gesprekken opnieuw waren vastgelopen,
heeft Monica De Coninck gezegd dat zij een compromis aan de regering zou
voorleggen. De partners hebben dat niet goedgekeurd en zullen dat ook nooit
doen. Het akkoord bestaat erin dat zij zich neerleggen bij het feit dat er een
tekst is, maar ze zullen aan hun achterban zeggen dat zij er niet mee hebben
ingestemd. Je moet het maar bedenken.”
En over de sociale
partners is Tegenbos helemaal niet te spreken: “Er
was een tijd dat onze sociale partners hun tegenstellingen met een gedeelde
toekomstvisie konden overstijgen. Ze werden ‘de levende krachten van de
samenleving’ genoemd. Vandaag zijn ze dode krachten. Ze staren als konijnen
naar een lichtbak, bang voor de nadelen die elke verandering voor hen
meebrengt. (…) De sociale partners mogen daarom niet langer zo’n belangrijke
plaats krijgen als ze vandaag in België hebben.”
In Franstalig België
klinkt het zo (LLB online): “De minister van werk heeft toegegeven dat er nog
aan de tekst moet gewerkt worden. Het bereikte compromis (est truffée) is volgens specialisten arbeidsrecht doorspekt
met feitelijke fouten en contradicties.”
Dat belette Di Rupo niet om als
een volleerd trapezeartiest hoog in het zwerk victorie te kraaien. Terecht,
want zoals we weten uit de kunst der Belgische compromissen is het resultaat
nooit wat de mensen ervan verwachten. Het volstaat dat het op velerlei manieren
kan verkocht worden. Om nogmaals Guy Tegenbos te citeren: “Dat duurt zolang de kiezers niet zien dat dit
afschuwelijk slecht bestuur oplevert.” Deze uitspraak verbaasde zelfs Siegfried Bracke die eraan toevoegde “Het
is wat al zo vaak is gebleken onder de regering Di Rupo: de werkelijkheid is
voor de N-VA de sterkste supporter.”
Om af te sluiten toch
één kanttekening: nuchtere Vlamingen hebben niet veel op met het triomferend gedoe van een regering, maar aan
Franstalige kant kan Di Rupo en de PS best wat positieve media-aandacht
gebruiken. We mogen voor de verkiezingen ongetwijfeld nog een paar uitgezochte
triomfalistische mediamomenten verwachten onder het motto “wij doen het,
terwijl anderen aan de kant blijven staan”. Dat laatste is ongetwijfeld Albert
II en Di Rupo’s grootste overwinning. Of het een pyrrusoverwinning was zullen
we pas op verkiezingsdag weten.
Citaten van de week
Jo Van Deurzen (Vl. minister van Welzijn) in Knack: “Mensen hebben het tegenwoordig allemaal erg druk, ja. Ze werken hard,
brengen de kinderen naar de opvang en gebruiken de grootouders als hulplijn.
Maar is dat in wezen de samenleving die we willen? Ik zie het in elk geval als
mijn taak om een beetje tegen die tijdsgeest in te gaan. We moeten leren omgaan
met het feit dat het leven niet altijd volmaakt is, dat er beperkingen zijn.
(…) De overheid zal nooit in staat zijn om alle problemen met professionele
zorg op te vangen. Dat zou onbetaalbaar zijn. Maar dat is niet mijn
belangrijkste argument. Mij gaat het erom dat zorg die zich niet in het leven
van alledag heeft ingenesteld, geen goede zorg is. Het kan niet de bedoeling
zijn dat ouderen, mensen met een handicap of chronisch zieken uit onze
samenleving worden geëvacueerd.
Soms
volstaan kleine inspanningen trouwens al om mensen te helpen. Neem die
alarmknoppen die zorgbehoevenden rond hun nek dragen. In sommige regio’s kunnen
die mensen geen nummer meer opgeven van degene die bij alarm moet worden
gewaarschuwd. Maar ieder van ons woont toch tussen andere mensen?”
Bart Sturtewagen dS: “Als
de stabiliteit van het land zo wankel is dat een dynastie er garant voor moet
staan, dan is het er slecht mee gesteld. Dat toont slechts de zwakte van de
constructie aan. Maar deze stelling kan de doodgraver van de monarchie worden
als de wil om in België samen verder te gaan het twistpunt wordt. Als het
behoud van het status-quo samenvalt met de belangen van de Koninklijke familie,
verliest de arbiter zijn onpartijdigheid. Als alle macht uitgaat van de natie,
zoals de grondwet stelt, dan ook de macht om het land grondig anders in te
richten en zelfs om een andere staatsvorm of een ander staatsverband te kiezen.
De monarchie is een relict uit tijden waarin heersers door oorlog of trouwerij
hun grondgebied verwierven of uitbreidden en er vervolgens mee deden wat hen
goeddunkte. Daar kunnen wij in de 21ste eeuw niets meer mee. (…) Als België een
toekomst heeft, dan alleen als, naar het woord van Jean-Luc Dehaene, de
meerderheid haar wil niet oplegt, maar de minderheid niet alles blokkeert. Dat
is nog steeds niet vanzelfsprekend. Als het land niet al 183 jaar bestond dan
zou niemand het vandaag uitvinden. Dat geldt ook voor de monarchie. Albert
begreep dat, maar zijn krachten zijn ten einde. Filip is, ondanks zijn 53 jaar,
grotendeels een onbeschreven blad.
En nogmaals Bart Sturtewagen in dS: “Waarom zou de
politiek niet zelf een figuur kunnen aanwijzen die in voorkomend geval als
facilitator optreedt, zoals dat in Nederland sinds vorig jaar het geval is?
Daar is het de voorzitter van de Tweede Kamer, bij ons kan het de Kamer- of
Senaatsvoorzitter zijn. Tegen dat voorstel wordt ingebracht dat in België geen
enkele politicus voldoende boven de mêlee kan staan om als vertrouwenspersoon
van eenieder te fungeren. Het klopt dat parlementsvoorzitters nu wel eens
ex-ministers zijn voor wie geen plaats meer was, vrouwen die het haalden ter
compensatie van de beslissing van hun partij om alleen mannen naar de regering
af te vaardigen of vrije elektronen die door een op controle gestelde
partijleiding ongeschikt worden geacht voor een ministerspost. De gelijkenis
met bestaande personen berust niet op toeval. Maar dat betekent nog niet dat
het zo moet. Eigenaardig is dat degenen die hiertegen pleiten vaak wel
voorstander zijn van de invoering van een federale kieskring. Nochtans is die
constructie gebaseerd op de overtuiging dat ze politici zal opleveren die het
belang van hun taalgroep zullen kunnen overstijgen. Het zijn ook degenen die
stellen dat de functie de man maakt en Filip dus een faire kans moet krijgen.
Maar als een persoon die slechts door geboorte is voorbestemd voor een functie
in aanmerking komt, dan kan hij toch moeilijk de enige in het koninkrijk zijn
die geschikt is?”
Guido Lauwaert (opiniemaker in Knack): “De opperstalmeester van de bedriegers is Elio Di Rupo. Hij denkt nog
altijd dat de burger denkt dat de kleren de man maken. Maar die heeft al
geruime tijd ingezien dat Di Rupo in werkelijkheid er even naakt bijloopt als
de keizer uit het sprookje van Hans Christian Andersen. Dat is nu eenmaal het
lot van iemand die in de Kamer staalhard beweert dat er niet geraakt wordt aan
het spaargeld van de burger. De hoogmoed heeft zijn nuchterheid blijkbaar
vermoord, want als er iets voor iedereen duidelijk is, is dat door een deal van
de banken en de regering de burger onder druk gezet wordt om zijn spaargeld aan
’s lands speeltafel in te zetten. Door de rente op het spaargeld tot nul te
herleiden, meer zelfs, de spaarder te laten betalen om zijn spaarzaamheid. Di
Rupo piept er maar op los en zijn praatjes zijn nog luchtiger dan schuim. Een
benaming voor zo iemand ligt voor de hand: de man van piepschuim. Dat de burger
Bart De Wever bij de volgende verkiezingen de tsarenkroon aanbiedt, en hij de
nieuwe koning tot zijn nar maakt, zal niet de schuld zijn van de burger. Dat
wou de brave soldaat Šjevk, de zoveelste van die naam, even zeggen.”
Een aanklacht van Jef
Lambrecht en Dirk Tieleman (VRT-coryfeeën in
Knack nr 23): “Pers en politici zijn in het zelfde bedje ziek.”
Jef Lambrecht: “Journalisten hebben de ambitie opgegeven om
hun publiek zo objectief en zo breed mogelijk te informeren, wat hun
fundamentele taak is. Het publiek is chronisch ondergeïnformeerd. Dat heeft
dramatische gevolgen voor de democratie.”
Dirk Tielemans: “Ik vind dat je moet uitkijken dat je niet
verzandt in een journalistiek die niemand nog leest. Maar ik ben het wel met Jef
eens dat er vandaag te veel emoties bruisen in de journalistiek. De
kretenjournalistiek overheerst.”
Over de evolutie: Jef
Lambrechts: “Hebt u ooit een exemplaar
van de Times gezien voor Murdoch die in handen kreeg? Dezelfde evolutie hebben
we trouwens gezien bij het NRC Handelsblad in Nederland.” Dirk Tiemelans: “en bij De Standaard en De Morgen in België.”
Pjotr
