24 maart 2012

Waar blijven de pertinente vragen?

 

ANDERS GELEZEN

Er was nogal wat commotie toen de Franstalige krant Le Soir zijn pijlen richtte op Johan Vande Lanotte (sp.a) omwille van zijn managementvennootschappen. Bizar dat de Vlaamse media hierover niet eerder berichtten. Nadien kon het plots wel maar men deed weinig moeite om pertinente vragen te stellen, integendeel, soms leek het meer op een gezellige babbel die vooral diende om JVDL de kans te bieden zich te verweren tegen deze – in zijn ogen alvast – politiek geïnspireerde verdachtmakingen. Daarom anders gelezen: de vragen die niet gesteld werden.

Waarom was JVDL voorzitter van het bedrijf Electrawinds tot net voor hij minister werd?

Bij velen leeft de mening dat het goed is wanneer topmensen uit de privé-sector zich kandidaat stellen voor een politiek mandaat. Nochtans is het niet evident – zo blijkt althans uit de enkele voorbeelden die we kennen – onder meer omdat de besluitvorming in een bedrijf totaal anders is dan in de publieke sector. Ander voorbeeld, het overmatig aantal advocaten in het parlement heeft evenmin bijgedragen tot een sluitender wetgeving.  Maar omgekeerd zou men ook de vraag moeten stellen of het wel goed is dat politici omwille van hun politieke macht bestuursfuncties mogen bekleden in privé bedrijven. Neem nu bijvoorbeeld Johan Vande Lanotte die voorzitter was van Electrawinds en onlangs in opspraak kwam. Zou hij voorzitter geworden zijn omdat hij technische kennis heeft over of ervaring met de energiesector en de –problemen, of zou het zijn dat men nood had aan een voorzitter die beslagen is in het grondwettelijk recht? Of werd hij gevraagd omdat Electrawinds gebruik wil maken van zijn soortelijk gewicht als politicus, als lobbyist die als een mol van binnenuit kan interveniëren indien nodig? Indien dit laatste het geval is, kunnen we alleen maar vaststellen dat hij uit zijn politiek mandaat persoonlijk voordeel haalt en daardoor zichzelf blootstelt aan terechte bezwaren. Vooral omdat een verkozen politicus beter geen lobbyist wordt voor een bedrijf dat daarenboven gesubsidieerd wordt door de overheid. Wanneer het niet evident is voor een industrieel om succesvol te zijn in de politiek, is het nog minder evident dat politici ingezet worden door privé-bedrijven.

Hoe kan JVDL zoveel professionele opdrachten combineren in één dag?

We weten nu wel zeker dat zijn opdracht als verkozene des volks duidelijk géén voltijdse taak is en best te combineren valt met onder meer zijn universiteitsopdrachten. Ondertussen heeft hij ook nog tijd om heel actief te zijn in zijn thuisstad Oostende waar hij de vinger aan de pols houdt of beter gezegd, achter de schermen de lakens uitdeelt. Dat hij als sterkhouder van de sp.a ook nog binnen het partijapparaat heel actief is, kan niemand verbazen. Het kan zijn dat JVDL geen behoefte heeft aan veel slaap maar één vaststelling dringt zich op: de combinatie van opdrachten bewijst dat ze elk op zich hoogstens parttime opdrachten zijn die weinig tijd vergen.

Hoeveel verdient JVDL?

Neen, niet het bedrag interesseert mij maar de vraag of tegenover deze “bedragen” ook voldoende “verdiensten” staan. Wanneer iemand voltijds betaald wordt om slechts part-time universiteitsprofessor te zijn, parttime parlementariër, enz … dan is er toch sprake van een overdreven en dus gedeeltelijk “oververdiend” inkomen? Het zou een erkenning zijn voor de parlementariërs, universiteitsprofessoren, …,  die zich fulltime inzetten voor hun mandaat/opdracht, mochten zij tenminste voor die opdrachten meer verdienen dan hun zwaar cumulerende collega.

Tegenover welke risico’s mogen grotere verdiensten staan?

Ik heb veel respect voor al die zelfstandigen die niet alleen hun verstand en werkkracht inbrengen maar ook hun geld elk jaar opnieuw inzetten voor hun zaak. Mensen die grondstoffen kopen, arbeiders inzetten om te produceren in de hoop dat ze nadien door de verkoop een welverdiende opbrengst hebben. Zeer velen hebben goede zaken gedaan omdat ze ook de noodzakelijke risico’s namen. Anderen hadden buiten hun wil om tegenslag en konden geen beroep doen op een sociaal vangnet noch op een royale afscheidspremie. Zwarte armoede waar nauwelijks over gesproken wordt. Maar hoe zit het met al die grote namen die enkel hun verstand en werkkracht inbrengen? Kan iemand zoveel meer verstand hebben – overigens een gave warvoor ze enkel dankbaar kunnen zijn - dat het een exorbitant groot inkomensverschil rechtvaardigt? Trouwens, welk risico lopen die grootverdieners waardoor een managementvennootschap aangewezen is?


Allemaal vragen die draaien om ethiek. Politici verdienen niet teveel voor hun politiek mandaat, maar ze besteden er te weinig tijd aan of laten het werk opknappen door politieke medewerkers waarvoor de belastingbetaler de rekening betaalt. Hoog tijd om een einde te maken aan al die onzindelijke lucratieve politieke bijverdiensten. Zou het niet getuigen van echte verandering mocht de ethiek in het politieke bedrijf opnieuw meer aandacht krijgen? Zodat mensen kunnen opkijken naar hun “leiders” in plaats van ze – zoals hier opnieuw blijkt – terecht te bestempelen als zakkenvullers.

Enkele reacties:

In Knack online schreef Van Overtveldt: Vande Lanotte beweerde daarstraks in De Ochtend (Radio 1) dat hij als voorzitter van de raad van bestuur van Electrawinds een zelfstandigenstatuut moest hebben om uitbetaald te kunnen worden. Dat is fundamenteel onjuist. Vande Lanotte kan, net zoals elke andere Belg, dat zelfstandigenstatuut aannemen zonder gebruik te maken van de vennootschapsvorm. Neemt hij gewoon als particulier het zelfstandigenstatuut aan dan komen alle inkomsten uit zijn voorzitterschap gewoon in de personenbelasting terecht en dan tikt de fiscale teller geheid zwaarder door. De socialistische vice-premier werd dus wel degelijk gedreven door overwegingen inzake belastingen.

fhnconsulting | 19 maart 2012
Vande Lanotte heeft zoals veel van zijn partijgenoten voor de brepolsdoctrine gekozen, dwz. de meest gunstige weg kiezen als je de gevolgen hiervan aanvaardt. Dit is uiteraard zijn goed recht, maar het zou dan ook goed zijn, dat de socialisten ophouden met de hypocriet uit te hangen en mensen met een vennootschap brandmerken als potentiële fraudeurs... Misschien zou Vandelanotte -die zegt volledig transparant te willen zijn- op volgende vragen een antwoord willen geven? Waarom koos hij voor een vennootschap onder de vorm van een Comm. V. toch niet om de publicatie van de jaarrekening bij de nationale bank te omzeilen (bij een Comm. V. is dit niet verplicht... Uiteraard kan hij dit nog steeds doen... Transparantie boven alles. Hoeveel sociale bijdragen heeft hij betaald? Daar zit waarschijnlijk zijn grootste besparing, hij heeft waarschijnlijk minimale of geen sociale bijdragen betaald op zijn inkomsten als bestuurder (omdat hij een vennootschapsvorm gebruikte). Vande Lanotte had het op Radio1 over kosten die de vennootschap heeft gedragen, misschien moet hij hiervan eens een lijstje aan de goegemeente doorgeven. Want zoals algemeen geweten hebben socialisten graag een loft die ze door middel van een vruchtgebruikconstructie door een vennootschap laten financieren (waar ik op zich geen probleem mee heb), ik heb wel een groot probleem met het feit dat men daarover dan de hypocriet uithangt.

Daniel61 | 19 maart 2012
één job is niet genoeg voor die politiekers. Nee zij moeten kunnen cumuleren en het liefst zo dat ze zo weinig mogelijk belastingen moeten betalen. Kies toch eens wat je wil of je gaat in de politiek of je gaat in het bedrijfsleven.
 

Politiek misbruik van defensiemiddelen

Toen ik een oproep deed om voor de daklozen een binnenlandse operatie Winter Lodge te organiseren, kreeg ik van een gewezen luchtmachtgeneraal de opmerking dat deze vorm van hulp aan de natie geen militaire opdracht was. Even dieper hierop ingaan.

In De Morgen kon men deze week lezen dat er slechts één Sea King-helikopter beschikbaar was voor reddingsoperaties aan de kust. Ze zijn oud en moeten dringend vervangen worden. Welnu, het reddingswerk aan de kust is evenmin een militaire opdracht en in diverse landen wordt deze dienst verzekerd door privé-firma’s. Toen indertijd generaals geen geld wilden uitgeven voor deze niet militaire opdracht werden ze door de toenmalige premier Guy Verhofstadt verplicht om deze toch te kopen. Hiermee zondigde hij tegen een duidelijke regel voor de “hulp aan de natie” door defensie: het leger mag beschikbare middelen en mankracht inzetten hiervoor maar mag niet vanuit het eigen budget geld investeren in materieel en personeel voor dit soort opdrachten. Het is trouwens helemaal niet bewezen dat militairen goedkoper zijn dan firma’s voor dergelijke “search and rescue” opdrachten. Vergeet niet dat dit personeel op een gegeven moment niet meer fysiek voldoet maar als ambtenaar wel nog veel langer moet betaald worden. Zou iemand eens de vraag willen stellen aan Verhofstadt waarom hij tijdens de Paarse regeringsperiode (waar ook Vande Lanotte in zat), de generaals de hand omwrong om toch maar helikopters aan te kopen voor deze opdracht?

Pjotr