Exit nr 1 reactie Prof Carl Devos

Beste,

Door vakantie een korte reactie. U mag die publiceren.

Om uit deze knoop te raken is veel politieke feeling en ervaring nodig. Politiek besturen is niet zoals een bedrijf besturen. Vraag dat maar aan de vele bedrijfsleiders die politieke ambities hadden.
Een zakenkabinet die enkel sociaal-economsch moet besturen, terwijl politici de staatshervorming uitwerken, kan ook niet: dat sociaal-economische beheer vereist, zeker de komende maanden, heel wat fundamentele keuzes. Zeg maar ideologische keuzes. Dat is geen kwestie van objectieve, rationele bestuursdaden, het gaat om normatieve keuzes. Die moeten door partijen gemaakt en gesteund worden. Een zakenkabinet heeft dat vertrouwen niet.

De meeste politici willen zo snel mogelijk uit deze crisis raken. Een zakenkabinet zal dat misschien niet slechter doen, maar zeker ook niet beter kunnen dat de beroepspolitici.
Het is aan de politici en vooral aan de niet-politici, zoals de economische, syndicale, financiële, academische, middenveldwereld om allerlei inzichten, belangen, overwegingen, … naar de politieke wereld te sturen.

Over vervroegde verkiezingen: ik denk inderdaad dat ze een oplossing uit deze crisis niet dichterbij zullen brengen. U moet daarin geen intrinsieke veroordeling lezen van het inspraakinstrument verkiezingen. Ik zeg alleen dat de burger nu laten spreken wellicht niet zal helpen om de crisis op te lossen. Integendeel.

Van mij mogen alle opties aan de democratische wil onderworpen worden. Dat heeft niets met een agenda te maken, maar met de vraag welke methodes deze crisis het best kunnen oplossen. Vaak zijn het precies diegenen die nu om verkiezingen vragen die ‘een eigen agenda’ hebben. Bovendien worden verkiezingen geïnterpreteerd. Het signaal van de kiezer wordt daags nadien gemaakt, eerder dan gegeven. Wie denkt dat Vlamingen via een referendum allerlei radicale oplossingen zouden goedkeuren kunnen zich ook vergissen. Bovendien is een referendum een bot instrument om dergelijke ingewikkelde zaken te beslechten. De vraagstelling zou alvast genuanceerd moeten zijn en verschillende antwoorden moeten toelaten. Een simpele ja-neen volstaat in deze niet.

Ik heb vertrouwen in de democratie, maar democratie is meer dan verkiezingen. Meer dan het optellen van stemmen. Verkiezingen zijn cruciaal, maar niet alleszaligmakend. Verkiezingen kunnen een democratie ook kapot maken. Het verleden toonde hoe in de naam van democratie rechten werden opzij gezet. Het verleden toonde hoe in de naam van democratie democratie buiten werking werd gesteld. Kortom, de democratie is imperfect, maar verkiezingen zijn dat ook. Het referendum nog veel meer. Die kritiek maakt de criticus niet tot anti-democraat.
We kunnen niet zonder verkiezingen, maar dat maakt verkiezingen daarom nog niet tot een altijd geschikte uitweg.

Vriendelijke groeten,
Carl Devos

Ik stuurde hem volgende bedenking bij zijn reactie:

Ik durf (in goed academisch gezelschap) te betwijfelen of het federale niveau nog veel mogelijkheden heeft om ‘fundamentele keuzes’ te maken gezien twee niet te negeren feiten:
1. er is geen geld meer om nog veel keuzes te hebben.
2. de politieke visies liggen op federaal niveau zover uiteen dat fundamentele beslissingen die per definitie ook de gewesten en gemeenschappen zullen raken, niet meer kunnen. Het immobilisme is er niet gekomen sinds 10 juni 2007. Ik heb eerder de indruk dat sommigen dit argument gebruiken omdat het past in hun eigen groot gelijk. Lees maar de commentaar van Guy Tegenbos (vandaag in DS) en de mening van Rik Van Cauwelaert terzake.

Mijn stelling is trouwens dat we minder met ideologie en meer met rationaliteit moeten besturen. Geen blabla als het over (financiële en economische) cijfers gaat en zich niet verschuilen achter cijfers om maatschappelijke fenomenen te willen duiden en catalogeren.

Vriendelijke groet,
Pierre Therie