20 juni 2008

Confederalisme op zijn Belgisch

Le confédéralisme, c'est le fédéralisme des cons.

In Le Soir van 18 juni ’08 spreekt Moureaux voor het eerst over een confederale staatsvorm … op voorwaarde dat er aan de geldstromen niet wordt geraakt.

In De Standaard van 19 juni vraagt Bart Sturtewagen om de opening die Moureaux (PS Brussel) maakte naar een confederalisme niet te onderschatten. Het is een omwenteling in het Franstalig denken, beweert hij.

Béatrice Delvaux (hoofdredactrice Le Soir) laat in dezelfde DS noteren: “Er valt geen tijd meer te verliezen om een nieuwe vorm van samenleven te verzinnen waarin de gemeenschappen hun waardigheid terugvinden, ook al is hun eenheid zoek. De tijd van de romantiek van een utopisch België is voorbij”.
In Le Soir (16 juni) geeft Luc Delfosse in zijn editoriaal volgend advies aan de Franstalige politici: “ga zonder uiteraard de faciliteiten op te geven, onderhandelen over een mature (?) confederatie, bestaande uit drie geëmancipeerde regio's. In het Zuiden, plaats voor twee regio's op voet van gelijkheid: Wallonië en Brussel. Beide beheren samen de interfrancofone solidariteit binnen een culturele gemeenschap..die zich niets aantrekt van grenzen.."

Tijd voor Anders Nieuws om deze uitspraken te situeren in de juiste context en aldus bij te dragen tot een beter begrip.

Niet onderschatten maar vooral goed inschatten !

Laten we beginnen bij het begin:
Wat betekent een confederale staatsvorm?

“Er bestaat in de constitutionele doctrine geen enkele discussie over het feit dat een confederatie of statenbond een samenwerkingsverband is waarbij onafhankelijke staten bij verdrag regelen welke bevoegdheden ze samen wensen uit te oefenen. Met andere woorden, wie zegt voorstander te zijn van een confederale Belgische staat is meteen ook vóór de onafhankelijkheid van de deelstaten. Een confederaal België impliceert dan ook dat aan de deelstaten een volledige soevereiniteit wordt gegeven en dat zij nadien in een internationaal verdrag afspreken om bepaalde bevoegdheden samen uit te oefenen. Dit verdrag is evenwel op elk ogenblik opzegbaar. Hoe dan ook houdt een confederaal België in dat er een einde wordt gemaakt aan de grondwet en dat deze wordt vervangen door een internationaal verdrag. Confederalisme is dus geen doorgedreven vorm van federalisme”. (Prof. Dr. Koen Lemmens, Prof. Dr. Paul de Hert en Prof. Dr. Serge Gutwirth, VUB in een Vrije Tribune in De Morgen)

In de opening van Moureaux is er dus absoluut geen sprake van confederalisme. Trouwens ook CD&V die tijdens een congres in Kortrijk wel opkwam voor een confederaal België heeft nooit gezegd wat men daarmee precies bedoelde.

In feite zegt Moureaux dat de Franstaligen ENKEL bereid zijn te praten over een “confederale” staat op hun voorwaarden. En die zijn niet min. In de eerste plaats moeten de geldstromen tussen Vlaanderen en Wallonië blijven bestaan. De betekenis hiervan is duidelijk: meer eigen fiscale verantwoordelijkheid voor de socio-economische domeinen en de sociale zekerheid is er niet bij én het mag niks kosten. Dat zoiets in tegenspraak is met de confederale gedachte deert hem niet. Confederalisme staat voor vrijwillige samenwerking onder volkeren die met mekaar willen verder gaan. Dat een Brusselse Franstalige deze term misbruikt om eisen te stellen getuigt niet van veel respect. Maar zelfs dat is nog veel te verregaand voor de andere Franstaligen die in hem een afvallige zien. Confederalisme is blijkbaar maar een modeterm om goedgelovige Vlamingen te misleiden.

Daarnaast blijkt uit het verdere artikel dat hij de faciliteitengemeenten wil inlijven bij Brussel maar – oh ironie - in de andere Vlaamse gemeenten de Franstaligen wil aanzetten (“on devrait leur dire que …”) tot het gebruiken van het Nederlands in hun relatie met de lokale overheid. Anders gelezen klinkt het duidelijk: Beste Vlamingen, wij, Franstaligen geven onze eisen om Frans te mogen spreken in gans Vlaanderen op in ruil voor territorium, zijnde de annexatie van zes Vlaamse gemeenten. De “droit du sol” kan dus wél als het hen goed uitkomt! Gezien de context zegt hij daarmee ook dat deze ‘confederatie’ moet bestaan uit drie evenwaardige regio’s: Bruxelles, Wallonie en Vlaanderen.

Aan Bart Sturtewagen wil ik zeggen: Neen, beste Bart, weldenkende Vlamingen onderschatten deze opening helemaal niet.

Maar laten we de uitspraken vanuit Franstalige kant eens situeren in een “federaal kader” waarin de regio’s helemaal niet onafhankelijk zijn en voor elke belangrijke beslissing een consensus moet gevonden worden. Dan lijkt deze opening enkel op de bereidheid om een grote staatshervorming te realiseren binnen een kader waarin de Franstaligen alles kunnen blijven blokkeren. Mag ik dan nog eens herhalen wat elke inwoner gedurende 13 maanden heeft vastgesteld: dat er geen politieke consensus meer bestaat waarvoor een maatschappelijk draagvlak aanwezig is in beide gemeenschappen.

Is er een uitweg?

Neen er is geen enkele ‘maatschappelijk aanvaardbare’ uitweg zolang Brussel Halle Vilvoorde niet definitief is gesplitst zonder wijziging van de taalgrens/staatsgrens. Gezien het grote belang en de unieke kans voor Vlaanderen om dit op een wettelijke manier via het parlement te realiseren bij gewone meerderheid, zou het idioot zijn om deze weg op te geven voor onnodige toegevingen met verstrekkende gevolgen. Is onze volgehouden solidariteit dan geen voldoende bewijs van onze sympathie voor onze ‘landgenoten’ en België?

Gezien de radicalisering van beide gemeenschappen lijken slechts twee opties maatschappelijk nog mogelijk, behalve de onmiddellijke splitsing:

Een confederale samenwerking waarbij een zelfstandig Vlaanderen en Wallonië op vrijwillige basis samenwerken en onder meer samen Brussel als confederale hoofdstad beheren. Dan kan Vlaanderen eveneens op een vrijwillige basis een transparante solidariteit met Wallonië en Brussel handhaven en kunnen beide samen domeinen zoals Buitenlandse Zaken, Defensie … beheren. Hiervoor zijn wel goede afspraken nodig met Brussel, waarvan de eigenheid moet gerespecteerd blijven.

De tweede mogelijkheid is het confederalisme op zijn Belgisch, wat nu reeds het geval is want zowel met federale als confederale trekjes, waarbij aan het artikel 35 van de grondwet een lijst wordt toegevoegd van beleidsdomeinen die we nog samen willen beheren op federaal niveau. Belangrijk is te beseffen dat in dergelijk systeem de samenwerking verplicht is. Men moet dus vooraf zeker zijn dat we in deze domeinen éénzelfde visie hebben vooraleer ze samen te beheren, zoniet zal het leiden tot immobilisme en geldverspilling, zoals nu het geval is. Men moet ook aan de bevolking duidelijk maken dat men later voor elke wijziging aan deze lijst telkens opnieuw een prijs zal moeten betalen. Naargelang de bijkomende politieke grendels kan dat leiden tot nog minder democratie en nog meer afhankelijkheid van een meerderheid.

Beste Lezers,
Het is maar een voorbijvliegende gedachte maar zou het niet rustgevend zijn om op vrijwillige basis onze solidariteit met Wallonië en Brussel te kunnen bewijzen én samen te werken zonder daartoe gedwongen te worden? We zouden een prachtvoorbeeld zijn voor Europa!

Pjotr

Geen opmerkingen: