Utopia

ANDERS GELEZEN

In Knack heeft men enkele paardenmiddelen besproken om België te hervormen. Zo kwam als eerste (Knack 19/05) de idee van constitutionalist en oud-gediende, professor Senelle aan bod. Hij wil België hervormen tot een federatie met twee deelstaten, Vlaanderen en Wallonië in plaats van gewesten en gemeenschappen. En Brussel? Ligt in Vlaanderen en zal nooit een aparte deelstaat worden (ze hebben er het geld niet voor). In de volgende Knack (26/05) stelt men voor om de zes faciliteitengemeenten bij Brussel te voegen. Historicus Bruno De Wever, broer van Bart, lanceerde deze idee maar vroeg als compensatie de splitsing van de sociale zekerheid. De Franstalige Brusselse politici vinden dat geen oplossing voor het Brussels probleem, geldgebrek. Zes gemeenten toevoegen in plaats van geld is geen cadeau!

De week erop (9/06) en net voor de verkiezingen, is het de beurt aan een zakenkabinet om de problemen op te lossen. Maar, zo schrijft men, zoiets is onmogelijk want ook een zakenkabinet moet door een parlementaire meerderheid gesteund worden en dat is utopisch. Dergelijk zakenkabinet zou niet anders zijn dan een afspiegeling van de politiek; Janie Haeck minister en Vande Lanotte bestuurder van de NMBS.

Ondertussen hebben creatieve CD&V’ers de invulling van het Kortrijkse confederalisme al een paar keer gewijzigd. Op Kanaal Z pakte Herman Van Rompuy een tijd geleden uit met het Belgisch confederalisme, niet echt confederalisme. En nu spreekt Marianne Thyssen van een confederaal model. Wat dat moet voorstellen zullen wij pas weten na de verkiezingen, net zoals het voorstel van JL Dehaene over BHV eveneens een goed bewaard geheim moet blijven. Laten we gokken dat de traditionele ‘confederale’ partijen, Open VLD en CD&V, net zoals N-VA liever niet zeggen wat ze bedoelen: voor de eersten is dat het huidig federaal systeem met bijsturing op de voorwaarden van de Franstaligen en voor N-VA is het een goede stap in het democratisch streven naar Vlaamse zelfstandigheid. Waarom dat niet duidelijk zeggen?

Wanneer de grote baas van dS, Thomas Leysen nauwelijks enkele dagen voor de verkiezingen (dS 7/06) zijn eigen krant gebruikt omdat hij vindt dat N-VA nu maar eens klare taal moet spreken, maar blijkbaar geen moeite heeft met de onduidelijkheid bij CD&V en Open VLD, is merkwaardig. Zijn tussenkomst bewijst dat hij als krantenman niet alleen partij kiest maar daarenboven de eigen redactie verplicht om eveneens partij te kiezen. Of denkt iemand dat er nog één redactielid zou durven ingaan tegen de wensen van de grote baas? Dat hij deze bijdrage schreef als bezorgde Vlaming zonder vermelding van referenties die er wel toe doen, is niet netjes. De media-speler zonder kleur ‘De Standaard’ – dixit Peter Vandermeersch - moet onbekend blijven?

De Belgische ziekte is niet enkel het gevolg van de communautaire verschillen. Het is de verstrengeling van veel factoren waaronder de verloedering van de bestuurlijke zeden en gewoonten niet de minste is. Daarenboven onuitroeibaar omdat de enigen die genezing kunnen brengen de grootste bevoorrechten ervan zijn: de politieke partijen en de gepolitiseerde organisaties ofte nomenclatura. De institutionele wirwar vormt de perfecte voedingsbodem voor de Belgische ziekte. En het zijn niet alleen noch op de eerste plaats de individuele politici die profiteren. Het gaat om een systeem waarvan steeds meer afhankelijken leven. Een systeem waarin de politieke macht teveel gebruikt wordt voor eigen geldgewin en in zijn rauwste vorm gaat over de toekomst van de eigen verkozenen. Wie maakt het en wie niet? Het is daarenboven een signaal dat partijbonzen die bovenop een berg geld zitten niet meer uitgaan van ethische en maatschappelijke waarden - vooraanstaand maar niet meer hoogstaand – maar van de electorale waarde van de kandidaten. Hoe zou het dan kunnen dat dit systeem leidt tot een dynamisch en maatschappelijk verantwoord bestuur? Precies dat onvermogen is de ware reden waarom een zakenkabinet niet haalbaar is. Het zou immers betekenen dat de politici toegeven dat ze politiek bekijken vanuit de verkeerde invalshoek. Er is nochtans nood aan een paardenmiddel; zowel een ethische als organisatorische ommezwaai. Of verkiezen wij de voortzetting van een systeem dat de staatskas legitiem blijft plunderen en zijn eigen mensen blijft koesteren ten nadele van het algemeen belang?

Een opmerkelijke vaststelling bij deze reeks institutionele paardenmiddelen in Knack, is het ontbreken van reacties. Blijkbaar geloven de lezers niet meer in paardenmiddelen. Of willen ze dan wel een oplossing die (nog) niet aan bod kwam: de afschaffing van dit systeem, beginnend met de partijfinanciering en de herstelling van de normale regels van een parlementaire democratie. Desnoods zonder België?

Ondertussen zijn de politici van de traditionele Vlaamse partijen er rotsvast van overtuigd – ze geven tenminste die indruk - dat de Franstaligen ditmaal wél zullen toegeven. Dat ook zij bereid zijn België te verbouwen. Jammer, dat de Franstaligen in hun campagne duidelijk maken dat Vlaanderen opnieuw zal moeten betalen en ik nergens las dat ze bereid zijn te besparen. Integendeel, Brussel vraagt een half miljard euro méér. Dat hun vraagprijs hoog zal zijn mag niemand verbazen. Immers het voornaamste wat hen in België interesseert - de Vlaamse solidariteit – werd vooraf al gegarandeerd door de traditionele partijen; daarvoor hoeven ze alvast géén prijs te betalen.

Waarom de Franstaligen zo moeilijk doen als Vlaanderen economische hefbomen wil? Uit angst, omdat ze ten allen prijze concurrentie willen vermijden. Dat Vlaanderen hierdoor kansen verliest, waarvoor onze jeugd zal moeten betalen is blijkbaar (nog) geen argument voor sommige Vlaamse partijen.

Voor wie zich geroepen voelt om België te verbouwen misschien deze gouden raad van Tante Kaat: renovaties zijn veel duurder dan afbreken en opnieuw bouwen. Maar ook dat zal wel utopia zijn; het politiek bedrijf heeft geld genoeg.

Pjotr
http://anders-nieuws-extra.blogspot.com/
ANDERS GELEZEN verschijnt op maandag/dinsdag of als het de moeite loont.