06 mei 2009

Belga Vox : De toekomst is Belgisch

Een verontwaardigde lezer stuurde mij de stichtingsakte van een nieuwe vzw Belga-Vox die alle Belgen oproept om te ijveren voor een unitair België. Groot was mijn verbazing toen ik de ééntalige stichtingsakte onder ogen kreeg. Van wie zich beroept op het vreedzaam samenleven in een multiculturele gemeenschap zou men toch iets meer talenkennis verwachten.
De stichters Vlamingen en Franstaligen, komen van overal maar behalve enkele zijn ze allemaal woonachtig in het Brussels hoofdstedelijk gewest (BHG). Dit is niet zonder betekenis gezien vooral in het BHG de Vlamingen zich graag vereenzelvigen met België. Ze plukken ook de beste vruchten ervan: royale gemeenschapstoelagen vanuit Vlaanderen en de “pouvoir dépenser” van de Franstalige politieke klasse.

Uit de stichtingsakte (in vertaling wegens enkel beschikbaar in het Frans)
Sociaal doel:
Art 3: Bijdragen tot de versterking van de solidariteit, de dialoog, het respect, de gastvrijheid en de socio-culturele diversiteit in België. Bijdragen tot de versterking van de Belgische identiteit. Ze mag/kan alle daden stellen die rechtstreeks of onrechtstreeks bijdragen tot het doel. Ze mag/kan onder meer steun verlenen aan elke activiteit die hetzelfde doel nastreeft.
Art 4: De vereniging heeft onder meer tot doel om sensibiliseringscampagnes te organiseren, socio-culturele evenementen te organiseren, het organiseren van fondsenwerving, …

In de begeleidende tekst in de e mail staat onder meer volgende te lezen:
“Ons project voor België gelijkt in niets op het oude, unitaire project van de Franstalige burgerij. Het is niet het project van het eeuwige gekibbel van Vlaamse en Franstalige fronten. Het is niet gebaseerd op de idee dat we enkel kunnen samenleven indien we dezelfde taal spreken. In welke taal we ons ook uitdrukken, onze idealen en onze zorgen zijn universeel menselijk. Veiligheid en sociale bescherming, een propere leefomgeving, respect, het recht op vrije meningsuiting, etc. Ons project voor België is onversneden progressief. Het is een project dat gedragen wordt door alle Belgen die erkennen dat ze van elkaar verschillen en die verschillen niet wegmoffelen onder een verstikkende eenvormigheid, maar beseffen dat we geen andere keuze hebben dan in dit kleine land met elkaar samen te leven”.
Deze tekst werd ondertekend door een schare prominenten uit de academische wereld.


In de traditie van Anders Nieuws even Anders meelezen?

Laten we één ding vanaf het begin duidelijk stellen: er zijn in essentie twee visies over de toekomst van België:
Een visie wil België versterken en via allerlei stappen moet dat uiteindelijk leiden tot een unitaire staat waar goed bestuur gelijk staat met het afbouwen van de regionale en gemeenschapsbevoegdheden. Samengevat in een boutade: “De toekomst is Belgisch”. Laat mij gemakshalve de aanhangers Belgicisten noemen.

De andere visie wil minder België en meer bevoegdheden voor de gewesten en gemeenschappen. Het uiteindelijk doel varieert tussen een ‘Belgisch confederaal’ systeem waarbij enkel die beleidsdomeinen gemeenschappelijk worden beheerd waarover een consensus bestaat, of een confederatie naar internationale regels van onafhankelijke staten, Vlaanderen en Wallonië, met voor Brussel de keuze tussen drie mogelijkheden. Voor het gemak groepeer ik die onder de naam confederalisten.

Iedereen beseft dat de huidige politieke ‘mossel noch vis’ situatie onhoudbaar is en nefast voor iedereen, precies omdat goed bestuur pas mogelijk wordt als de keuze tussen beide visies beslecht is. De kostprijs van het voor zich uit schuiven van deze beslissing komt vooral ten laste van Vlaanderen en ten voordele van Wallonië, maar geen van beide gewesten is gediend met het immobilisme inherent aan de huidige situatie.

Het initiatief Belga-Vox heeft zich ondubbelzinnig ingeschreven in de eerste visie over de toekomst van België maar gebruikt zoals ze zelf zeggen een andere intellectuele benadering: “ons project voor België is onversneden progressief”.

Enkele overwegingen ten gronde

Het is voor iedereen, Vlamingen én Franstaligen, goed om vreedzaam samen te leven. Dat is een open deur intrappen. Niemand kan daar tegen zijn, meer zelfs het is zo evident dat men zich kan afvragen waarom het nodig is om hiervoor een vzw op te richten? Zou er misschien toch iets niet zo goed zijn aan dat samenleven in België?

Uit het sociaal doel blijkt dat men de Belgische identiteit wil versterken. Voorwaar een hele opgave vermits dit initiatief duidelijk maakt dat het in de voorbije 179 jaar niet gelukt is. Trouwens, voor sommigen is het helemaal niet fout om weinig of géén identiteit te hebben, géén nationaliteit. Zowel Verhofstadt als nog niet zo lang geleden progressief links – herinner u een zekere journalist van de Morgen - waren hiervan overtuigd. Maar voor wie wel houdt van enige vorm van identiteit of samenhorigheid, kan en mag dat blijkbaar enkel Belgisch zijn! Een Vlaamse identiteit getuigt alleen maar van bekrompenheid en een gebrek aan solidariteit.

Moet, zoals ze schrijven,
de solidariteit versterkt worden?
Hoezo, is er een tekort aan solidariteit? Zouden de ondertekenaars eens willen aantonen wie er tekort schiet inzake solidariteit en wat dan wél voldoende zou kunnen zijn? Méér geld voor Brussel misschien? Is het niet getuigen van kwaad opzet om telkens opnieuw de indruk te wekken dat de Vlamingen onvoldoende solidair zijn?

Het idee dat we enkel kunnen samenleven als we dezelfde taal spreken” is fout, zo blijkt uit de bijhorende tekst. Alleen zou ik dan wel eens willen weten hoe ons samenleven kan georganiseerd worden als geen van beide de moeite doet om de taal van de ander te spreken? Als de verantwoordelijke minister van onderwijs van het Waals gewest niet eens de lessen Nederlands verplichtend wil maken en uit recente reportages (VRT Canvas) de Franstalige ondervraagden hun misprijzen voor onze taal niet eens wegstaken, vraag ik mij af welke maatschappelijke basis een Belgische identiteit nog kan hebben.

De stelling “
onze idealen en onze zorgen zijn universeel menselijk”, vind ik schoon gezegd. Meer zelfs, het zou ieders plicht moeten zijn om zich de zorgen aan te trekken van iedereen die problemen heeft met de veiligheid, het leefmilieu of de vrije meningsuiting, waar ook ter wereld; multicultureel stopt immers niet aan de nationale grenzen, of toch? Ik hou van zweefvliegen en als de wind en de thermiek een beetje meezitten kan ik een heel eind boven het korenveld en voorbij artificiële staatsgrenzen en intellectuele muren zweven en dromen. Alleen is dat in de praktijk niet zo lang vol te houden.

Blijkt eveneens volgens de ordertekenaars “dat
we geen andere keuze hebben dan in dit kleine land met elkaar samen te leven”. Met dat “samen leven” heb ik overigens geen probleem, integendeel ik wil vreedzaam samenleven met de ganse wereld of toch tenminste met het buitenland dat ik leerde kennen en dat waarschijnlijk veel groter is dan de meeste ondertekenaars ooit zullen kennen.
Maar met de manier waarop ik verplicht word om samen te leven in dit België, heb ik het moeilijk.

Met de manier waarop dit “samenleven” (politiek) georganiseerd wordt heb ik problemen.
Met de manier waarop een groep, zonder een alternatief te bieden, mij aanzet tot samenleven met ‘landgenoten’ die het zelfs vertikken om mijn taal te spreken, heb ik het lastig.
Met de manier waarop men mij een identiteit wil opdringen als ik die onvoldoende zelf ervaar, heb ik ernstige vragen.

Met een non-argument, dat het niet anders kan, ben ik helaas niet te overtuigen.

Is een staatsgrens een obstakel voor het vreedzaam samenleven? Heb ik als Menenaar niet meer verplichtingen om goed overeen te komen met mijn Franse buren aan de andere kant van de Leie dan de verre landgenoot uit Verviers? Maar toegegeven, als de Belgische identiteit een voorwaarde is om verdraagzaam te kunnen samenleven, dan heeft België inderdaad een existentieel probleem.

Vanzelfsprekend is een multiculturele samenleving verrijkend. Maar wie heeft wie lessen te geven? De Franstaligen, waarvan uit alle informatie blijkt dat hun multiculturele belangsteling zich beperkt tot de francofonie (TV, boeken, muziek, mentaliteit, talenkennis, …)? Een identiteit enkel gebaseerd op de vermeende culturele suprematie van een (gewezen) wereldtaal? Is dat niet in tegenspraak met het “onversneden progressief” project van de ondertekenaars? Blijkbaar niet, vermits ook de stichtingsakte enkel in het Frans werd opgesteld. Of vergis ik mij en was het enkel een kwestie van spaarzaamheid of geldgebrek om de akte in de twee landstalen te laten registreren? Kan toch niet met sponsors zoals de Belgische staat (LOTTO), de belastingbetalers (BELGACOM) en verder Delhaize, Douwe Egberts en Coca-Cola. Overigens, is daar niet iets mis mee?

Wellicht zal mijn conclusie hard klinken in de oren van de welmenende maar toch wat naïeve ondertekenaars:
Het is duidelijk dat dit project – waarin het gedachtengoed van “progressief” misbruikt wordt – enkel de belangen moet dienen van een op zich zeer eerbare drukkingsgroep : het Belgicistisch establishment. Wat wel verwondering wekt is dat precies progressief Vlaanderen deze ondemocratische machtsbasis steunt die vooral bestaat uit onverkozenen, daarenboven aartsconservatief is en zoals uit de stichtingsakte blijkt nog altijd gedomineerd wordt door de francofonie.

Het verdict is duidelijk:
In de Belga Vox visie staat progressief voor Belgicist en zijn zij de exclusieve behoeders van de (Vlaamse) solidariteit.

Waarvan akte.

Nawoord

Voor wie zich afvraagt wat de motieven kunnen zijn van de Vlaamse ondertekenaars om dit project mee te dragen kan niet naast de gedachte dat links progressief er niet in slaagde om in Vlaanderen aantrekkelijk te zijn voor al wie Vlaams én progressief is en ze zich daarom een andere identiteit willen aanmeten.
Een tweede motief specifiek voor de Vlaamse Brusselaars is de inderdaad beangstigende gedachte dat ze door hun zo multiculturele Franstalige medeburgers zullen uitgespuwd worden zodra Vlaanderen Brussel loslaat. Dat ze enkel geduld worden en alleen kunnen overleven dank zij de gulle Vlaamse inbreng.

Dat academici zich niet beperken tot het aanreiken van argumenten maar ondubbelzinnig positie kiezen in een politiek debat, zorgt voor heel wat discussies binnen de academische wereld – denk maar aan de lentemanifesten en andere academisch onderbouwde publicaties die wetenschappelijke argumenten aanreiken voor minder België. Het maakt wel duidelijk dat de maatschappelijke breuklijn tussen de gemeenschappen ook bestaat in dit intellectueel milieu. In zoverre zijn ze eveneens een relevant onderdeel van de Belgische ziekte.

Pjotr
Anders Nieuws

Geen opmerkingen: